Hầu như chơi ai đưa mắt lên nhìn. Chỉ có tiếng leng keng phát ra từ những chiếc muỗng bạc trong tách trà bằng sứ hay trong những ly cà phê latte phủ bọt phá vỡ lẽ sự lạng lẽ kỳ lạ.
Khách sạn Ritz-Carlton ở thủ đô Riyadh to như một lâu đài, từng được mệnh danh là "nơi trú ngụ dành cho những ai đơn giản chỉ muốn thu giãn cuộc sống tôn thất". Giờ đây, nơi này đã trở thành trọng điểm đầu não trong kế hoạch táo tợn của vị thái tử đầy tham vọng.
Đây không hề "nơi cư trú" mà hơn 200 người giàu nhất và quyền lực nhất Saudi Arabia nghĩ đến, và chắc chắn chưa bao giờ hy vọng, khi hoàng thái tử Mohammed Bin Salman, 32 tuổi, phát động chiến dịch chưa từng tiền lệ để bài trừ nạn tham nhũng và lạm dụng quyền lực ở vương quốc Vùng Vịnh.
 |
| Mặt tiền nơi nghỉ ngơi Ritz-Carlton ở thủ đô Riyadh của Saudi Arabia. Ảnh: Getty. |
Đã ba tuần nay, nơi nghỉ ngơi danh giá bậc nhất Riyadh vẫn là chủ đề trong các cuộc đàm luận. Song kể từ vụ bố ráp lúc nửa đêm bắt giữ chí ít 11 hoàng tử và một vài tỷ phú người phong phú nhất Saudi, thông tin xuất hiện một bí quyết cực kì bé giọt. Những tin đồn rộ lên ở Riyadh cũng như đa dạng thủ đô khác về những gì đích thực xảy ra trong nhà pha mạ quà này.
Không bạn nào có thể ra vào qua cánh cổng xoay màu đen bằng kim khí lúc này nếu như không được cấp phép chính thức.
Chỉ tới nửa đêm một ngày cuối tuần trước, chúng tôi mới được phép lái xe với sự hộ vệ của cảnh sát dọc theo một đoạn đường lớn hướng tới khách sạn.
 |
| Hai phóng viên Lyse Doucet and Philip Goodwin của BBC là những phóng viên đầu tiên được vào "nhà giam 5 sao" ở Saudi kể từ vụ bắt bớ hôm 4/11. Ảnh: BBC. |
Khi xuống xe, chúng tôi được đội ngũ nhân viên tuyệt vời của khách sạn chào đón với phục vụ 5 sao 24/7. Thế nhưng, nơi này giờ đây đã có thêm vài luật pháp mới: không ghi hình mặt mũi bất cứ ai, không ghi âm các cuộc chuyện trò trong lần đến đầu tiên của phóng viên.
Một chuyến thăm kéo dài một vài giờ, lúc nào cũng có các quan chức vây vòng vèo, không đủ để giúp phóng viên tò mò cặn kẽ mọi chuyện. Song chuyến đi có thể cho thấy những nhân tố căn bản về cuộc sống bên trong nơi được gọi là "ngục thất 5 sao" này.
Ngay cả tham gia đêm khuya, những người con trai mặc bộ đồ trắng truyền thống và đội chiếc khăn ca-rô đỏ trắng vẫn tụ tập ở các góc khách sạn trò chuyện bằng thứ giọng nói bi thương. Hầu như chơi ai đưa mắt lên nhìn. Chỉ có tiếng leng keng phát ra từ những chiếc muỗng bạc trong tách trà bằng sứ hay trong những ly cà phê latte phủ bọt phá đổ vỡ sự lạng lẽ kỳ lạ.
Người nào là những "vị khách khác lạ"?
Không khí lúc này, cũng cùng thời điểm xảy ra sự biến đêm 4/11, hẳn đã trở nên hoàn toàn khác lạ khi vài thành viên của giới tinh hoa quyền lực nhất Saudi Arabia bị ép buộc làm giấy tờ kiếm được phòng.
"Họ không tin điều gì đang xảy ra", một quan chức xác thực là thành viên của "Ủy ban Đặc biệt" đảm nhiệm chiến dịch chống tham nhũng này. "Họ nghĩ đó chỉ là chương trình không kéo dài."
"Chắc chắn họ cảm thấy giận dữ", quan chức trên nói với vẻ thỏa mãn gần như chơi che chắn. "Giả dụ bạn nói với người nào đó rằng 'mày là một tên trộm', họ sẽ giận dữ. Hãy mường tưởng giả dụ họ là một VIP".
Chúng tôi ngồi tại một trong những cụm ghế sofa trang nhã nhất ở sảnh nơi nghỉ ngơi cùng một quan chức của cơ quan công tố. Chúng tôi được người này cung cấp một vài tin tức gọn nhẹ, với yếu tố kiện là không nêu rõ tên của khách hàng nào.
Tại sao lại đưa họ tới đây? "Chúng tôi sợ rằng vài người sẽ trốn thoát được cho nên chúng tôi phải giữ họ trong này", quan chức của cơ quan công tố trả lời.
  |
| Phóng viên không được phép ghi hình trực diện những người đang bị "giam lỏng" trong khách sạn Ritz-Carlton. Ảnh: BBC. |
Không có công bố chính thức từ chính phủ Saudi về danh sách những người được đưa vào đây. Dĩ nhiên, những cái tên vang danh đã nhanh chóng hiện ra, bao gồm hoàng tử Alwaleed bin Talal nhiều người biết đến và phong phú, người chiếm hữu mọi thứ từ Twitter và Apple đến các khách sạn Four Seasons và Savoy London.
Người đồng đội họ hoàng thái tử kế vị, Miteb bin Abdullah, đứng đầu hàng ngũ Cảnh vệ Non sông ưu tú, giờ đây cũng được cho là đang phải trải qua những đêm dài ở khách sạn Ritz. Ông Miteb cách đây không lâu đã thực hiện được thỏa thuận 1 tỷ đô la Mỹ để được thoát tù.
Và vì sao lại là họ mà không hề ai khác, dẫn đến những chắc chắn rằng đây là thủ đoạn để đào thải những người chỉ trích cũng như "quân thù" của hoàng phái?
"Chúng tôi đang đòi hỏi những người lấy tiền phải trả lại"
"Toàn bộ những đứa ở đây đều có thủ tục", quan chức của công ty công tố cắt nghĩa. "Mọi thứ đều được lưu lại".
Trong nhì năm qua, dưới sự lãnh đạo của thái tử Mohammed, một đội điều tra đã kín đáo thu thập những gì được cho là bằng chứng, trong đó có vài tài liệu có trong khoảng hàng thập kỷ trước.
Sau đó, ngay khi một ủy ban chống tham nhũng mới được thi công theo sắc lệnh hoàng tộc, những "thợ săn tiền" đã hành động.
Các nghi vấn về tính hợp pháp được tư vấn bằng các qui định trong luật của Saudi và bằng sự độc lập của tổ chức công tố.
Các quan chức tư pháp nói rõ rằng đây vẫn là hoạt động "tiền khảo sát". "Chúng tôi đang yêu cầu những người lấy tiền phải trả lại", quan chức của cơ quan công tố nói.
"chậm triển khai là một thời kỳ thân thiện", quan chức chống tham nhũng phụ họa theo. Anh cũng cho biết quần chúng đều được bảo rằng "chúng tôi sẽ cho anh thấy chứng cứ và chúng tôi sẽ giải quyết yếu tố".
 |
| Thái tử Mohammed bin Salman là người chỉ đạo trực tiếp chiến dịch chống tham nhũng, lạm quyền tại Saudi. Ảnh: Getty. |
Tin đồn về bệnh tật và ngược đãi
201 người đang bị giam lỏng tại Ritz. Chúng tôi nghe kể rằng đa phần họ đều muốn tránh đụng chạm đến người khác. Phần đông chỉ muốn tập trung vào việc tìm cho bản thân một lối thoát.
Tình hình lúc này được miêu tả là "rất nghiêm trọng".
Một quan chức đã đọc với tốc độ cao danh sách những người mới đến Ritz-Carlton, bao gồm chuyên gia trong khoảng các bộ của chính phủ, kho bạc, hoạt động mua bán chứng khoán, cựu chuyên viên nhà băng, chuyên gia về rửa tiền, tư pháp cũng như BĐS. Họ được cho là làm cho việc 24/7 để dịch vụ cuộc khảo sát.
Một vài ở trong khách sạn và vài khiến việc tại văn phòng riêng của họ. Cùng với hàng ngũ y tế và nhân viên kiểm soát an ninh, hơn 500 người đã đến tạm cư tại Ritz-Carlton với chi phí do chính phủ chi trả.
Một số ngày trước, bảy nghi phạm đã được trả tự do. Tin tức choài ra từ nơi nghỉ ngơi, được xác nhận bởi các nguồn bên ngoài, cho biết những người này đã có thể khiến cho rõ những gì có trong thủ tục về họ và chứng minh sự vô tội của mình.
Theo các nguồn tin chính thức, 4% số người bị cáo buộc nói rằng họ sẽ đưa vụ việc ra tòa. Song 95% người có tên trong danh sách giờ đây được cho là đã chuẩn bị đi tới một ký hợp đồng. Yếu tố này có nghĩa họ sẽ giao nộp những khoản tiền mặt hoặc của cải đáng kể cho ngân khố Saudi để đổi lấy hòa bình.
"95% người có tên trong danh sách giờ đây được cho là đã chuẩn bị đi đến một thỏa thuận. Vấn đề này có nghĩa họ sẽ giao nộp những khoản tiền mặt hoặc của nả đáng kể cho kho bạc Saudi để đổi lấy hòa bình"
Một thương buôn ở Riyadh, người đã nhìn thấy một vài tài liệu, nói với tôi rằng 1.900 trương mục nhà băng, bao gồm cả những tài khoản thuộc về các thành viên trong gia đình nghi phạm, đã bị đóng băng. Tổng trị giá tiền mặt và của cải nói trên được cho là lên tới 800 tỷ USD.
"Ngay cả khi chúng ta chỉ thu hồi được 100 tỷ USD, đó cũng là chuyện tốt", vị quan chức của Ủy ban Khác lạ giải đáp.
Sự sốt sắng của anh ta là rất rõ ràng. "Bạn xem nhé", anh vừa nói vừa lấy một cốc cà phê viền vàng để cắt nghĩa ý kiến của bản thân. "Nó (cốc cà phê) lẽ ra tốn 10 đô la Mỹ, nhưng vì tham nhũng nên tốn đến 100 USD". Sau đó anh đưa ra chả hạn trong khoảng các giấy má anh đang giữ, bao gồm các ở dọc đường chưa hoàn thành và các bệnh viện có kinh phí xây dựng 100 triệu USD nhưng giá trị thực tiễn chỉ bằng một phần ba số đó.
 |
| Tiền sảnh nơi nghỉ ngơi Ritz-Carlton trước khi diễn ra vụ bắt giữ hơn 200 thành viên tôn thất, thương lái... để khảo sát tham nhũng. Ảnh: Getty. |
Bên ngoài "nhà tù 5 sao" này, tin đồn về các hành vi ngược đãi cũng như trạng thái bệnh tật đã hiện ra.
"Vài vị khách tuổi đã cao, và một số bị bệnh tiểu con đường, đau tim hoặc các chứng bệnh khác", quan chức của cơ quan công tố giải nghĩa trong lúc hướng dẫn ngăn nắp cho chúng tôi.
Anh cho biết nơi nghỉ ngơi có một trung tâm y tế với chưng sĩ và y tá thường trực 24/24, các căn phòng thường xuyên được rà soát và các loại thuốc khác lạ được mang đến từ nhà.
Không khó để nghĩ đến ra sự tức giận và bao tay hẳn đang tràn ngập khách sạn này. Những người Saudi từng tung hoành ngang dọc vương quốc giờ lại bị kìm hãm trái với ước muốn của bản thân.
"Ví như bạn khiến phẫu thuật, sẽ có gian khổ"
"Giả dụ bạn làm giải phẫu, sẽ có buồn bã", quan chức chống tham nhũng nói một cách thức không cảm xúc. "Và vài người bên ngoài tức giận vì sếp của họ hoặc các thành viên gia đình họ đang ở đây".
Song anh thể hiện sự quan trọng rằng "khi nói đến tỷ trọng phần trăm, 99% người dân Saudi cảm thấy phấn kích".
'Tôi ở trong phòng cùng trạng sư'
Thật khó khăn để được trần thuật chính xác về dư luận ở đây. Dĩ nhiên, các cuộc hội thoại bên ngoài khách sạn Ritz cho thấy rõ rằng phần đông người ủng hộ việc xử lý những gì được nhân thức đến như là hiện trạng tham nhũng lan tràn.
"Nó giống như việc bạn mất đồng hồ và sau đó bạn tậu thấy nó", một nhà phát hành bất động sản trẻ nói. "chậm triển khai là đồng hồ của bạn, bởi vậy bạn muốn nó quay về".
"Các văn phiên bản của chúng tôi giờ đi qua các công ty chính phủ một bí quyết nhanh lẹ hơn", một CEO nhiều người biết đến cho hay, nói rằng không bạn nào dám "vòi tiền" lúc này.
Đương nhiên sự lúng túng vẫn hiện diện. "chậm triển khai là một cơn bất lương mộng", một chưng sĩ người Saudi than vãn. "Sếp của con trai tôi đang ở trong đó và gần như chúng tôi đều lo âu". Bà nói về tin đồn bạo hành trong các cuộc thẩm vấn và việc các chưng sĩ tim mạch được gọi đến.
Trong lúc ở Ritz, chúng tôi chỉ nghe về những gì được gọi là "vấn đề về lối sống".
"Họ có thể có mọi thứ họ muốn trong nơi nghỉ ngơi 5 sao cộng này", một quan chức nói.
"Họ có thể có mọi thứ họ muốn trong khách sạn 5 sao cộng này"
"Nhưng chúng tôi không thể cung cấp quà bánh khác biệt trong khoảng một nước nhà đặc biệt", ông nói thêm, cho biết có người đòi hỏi món trứng cá muối của Nga. Những người khác được cho là đã đòi hỏi thợ cắt tóc riêng, bác bỏ sĩ riêng của họ.
Những người quen với việc giữ vững và ra quyết định giờ đây lại bị lấy đi laptop thiết bị cầm tay. Họ chỉ có thể gọi máy tính bảng với thứ được gọi là "hotphone" (các con phố dây nóng) trong phòng. Luật sư và các thành viên trong mái nhà là những người được họ gọi.
Các lãnh đạo khác trong công ty của họ cũng gọi điện hoặc gạnh thăm để họ có thể tiếp diễn điều hành việc buôn bán. Khách kẹ thăm đi lối cửa sau để bảo kê sự riêng tư. Email cũng có thể được sắp xếp.
Vào đầu giờ sáng, một số người số đông dục trong phòng gym, một hồ bơi lung linh không có người và nhạc được tạo dựng trong một sân chơi bowling đìu hiu.
 |
| Ritz-Carlton từng là nơi tổ chức các sự kiện bỏ ra cho giới siêu giàu như công bố mẫu xe mới của Audi. Ảnh: Getty. |
Tôi được sắp xếp cuộc gặp gỡ với một nghi phạm được những người hộ vệ chúng tôi lựa chọn.
"Tôi dành đa phần thời gian ở trong phòng với luật sư để dồn vào một chỗ xử lý vụ của tôi", người nam nhi Saudi với bộ râu xám xù xì nói với tôi trong lúc ngồi cạnh chiếc ti vi phát một trận bóng của giải Premier League. "Tôi rỉ tai với mái nhà qua laptop mỗi ngày nhưng không muốn họ đến thăm tôi".
Những người hộ vệ tôi bảo tôi đừng hỏi về vụ của người đại trượng phu này. Khi chúng tôi rời đi, người đàn ông nhanh nhảu nói: "Tôi xin lỗi vì đã bỏ quên truyền thống của chúng tôi. Tôi nên đem cho cô thứ gì đó để ăn hoặc uống". Anh nói đương nhiên một niềm vui như muốn xin lỗi.
Cho tới khi câu chuyện Ritz-Carlton kết thúc, sự thật vừa đủ hơn về loạt truyện cam go này sẽ không được nhân thức tới. Các quan chức cho nhân thức họ hy vọng những người bị kìm hãm sẽ có thể ra khỏi khách sạn tham gia cuối năm nay hoặc đầu tháng 1 năm sau.
"Hoàng thái tử phải mau lẹ khép chương này", một chủ đầu tư nổi tiếng người Saudi nói. "Nếu như nó kéo dài, các câu hỏi sẽ tiếp diễn được nêu ra".
Saudi Arabia và 3 ngày chấn động Trung Đông Saudi Arabia đang trong những ngày ngả nghiêng bởi tên lửa tiến công thủ đô, một hoàng tử tử nạn, rộng rãi hoàng tử cùng các hero quyền lực bị bắt trong chiến dịch chống tham nhũng.
Saudi Arabia thời Vua Salman: Thanh trừng và thay đổi
Gần ba năm sau khi Vua Salman lên ngôi, người ta biết tới Saudi Arabia nhiều hơn với hàng loạt thay đổi về mặt phố hội và những màn tranh đấu, thanh trừng đậm chất hoàng thất.
|
Hoàng thái tử Saudi Arabia bắt giữ hàng chục hoàng tử và bộ trưởng
Hoàng thái tử Mohammed Salman của Saudi Arabia vừa ra lệnh bắt giữ đa dạng hoàng tử và các bộ trưởng nhằm dò la tội tham nhũng.
|
